Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Isop
Hyssopus officinalis subsp. officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Mariarmo, Magermo, Maiarmo, Meirarmo.
Noms en français : Hysope, Hysope officinale.
Descripcioun :L'isop es uno pichoto planto lignouso à la baso e redoulento, que trachis en mato dins li relarg secarous de colo e basso mountagno. La subsp. officinalis, la mai courènto, porto de fueio sènso péu e un pau longo. La flour èi d'un poulit blu en generau proun founça. Regarda la subps. canescens que trachis en Crau.
Usanço :Es uno bono erbo de la cousino pèr apoundre de goust, autambèn pèr n'en faire de tisano o d'aigarden. Poudès acampa li fueio pèr n'en bouta dins l'ensalado champanello. Ei peréu uno planto vertuouso contro lou tussi, li proublèmo de digestioun e li fèbre.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyssopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Colo
- Roucaio
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyssopus officinalis subsp. officinalis L., 1753